Hoi! Ik ben Ulrike en ik help je kiezen bij de Provinciale Staten & Waterschapsverkiezingen 2023. Als verslaggever voor de provinciale verkiezingen ben ik in het thema Landbouw gedoken. Van huis uit ben ik een stadskind, maar was nu op pad om met boeren te praten over wat er allemaal speelt in een sector die door de stikstofcrisis hoe dan ook zal moeten veranderen. En wat is de rol van de provincie hierin?

Achtergrond
Provincie Utrecht – Te veel stikstof aan de ene kant – en aan de andere kant de natuur die daardoor achteruit holt. De waterkwaliteit neemt af, belangrijke planten en vogelsoorten verdwijnen. En dat heeft veel te maken met de de hoeveelheid dieren die de boeren in onze provincie houden. Hoeveel veehouders hebben we eigenlijk in Utrecht? En hoeveel dieren? Voor welke uitdagingen staat de provincie nu? Tot de zomer moet er een plan de campagne zijn om te kijken welke boeren nog mogen uitbreiden en welke wellicht worden uitgekocht omdat ze te dicht op een natuurgebied zitten. De explainer-video over de landbouw schetst de dilemma’s als het om de toekomst van de landbouw gaat.

RTV Utrecht: de rol van stikstof
Samenvatting van deze explainer video
Ulrike Nagel bespreekt de complexiteit en de groei van de landbouw in de provincie Utrecht, met speciale aandacht voor de uitdagingen rondom stikstofuitstoot.
- De Landbouw in Utrecht [00:00]: In Utrecht zijn er 2319 landbouwbedrijven, wat minder dan 2% van de werkgelegenheid en de regionale productiewaarde vertegenwoordigt. Desondanks bestaat meer dan de helft van de provincie uit landbouwgrond, waarvan 95% wordt gebruikt voor veeteelt [00:47].
- Stikstofproblematiek [01:25]: Nederland heeft de grootste veedichtheid per vierkante kilometer in Europa. De provincie Utrecht telt bijna 3 miljoen dieren (ruim 200.000 koeien, 35.000 geiten, 247.000 varkens en 2,5 miljoen kippen) [01:40]. De urine en mest van deze dieren leiden tot een teveel aan stikstof in de vorm van ammoniak. Dit heeft schadelijke gevolgen voor de natuur: planten gaan dood, de waterkwaliteit verslechtert en vogelsoorten zoals de sprinkhaanzanger en nachtegaal staan onder druk of zijn zelfs verdwenen [02:00].
- Rol van de Provincie [02:56]: De provincie Utrecht heeft de taak om de natuur te beschermen en de stikstofuitstoot structureel te verminderen. Dit gebeurt via een “gebiedsaanpak”, waarbij de provincie in gesprek gaat met waterschappen, landbouw- en natuurorganisaties en vooral met de boeren [03:02].
- Uitkoopregelingen [03:31]: Een belangrijk instrument is de mogelijkheid om boeren gericht uit te kopen. De overheid biedt boeren die willen stoppen een aantrekkelijke vergoeding van maar liefst 120% van de marktwaarde van hun boerderij [03:44].
- Politiek Dilemma [03:52]: Hoewel de meeste partijen het erover eens zijn dat de stikstofuitstoot omlaag moet, zijn er discussies over de precieze uitvoering van uitkoopregelingen en compensatie voor boeren. Sommige partijen betwisten zelfs de juistheid van de stikstofberekeningen [04:16].
De provincie Utrecht speelt een beslissende rol in het vinden van een balans tussen landbouw en natuur, en kiezers hebben hier via hun stem invloed op.