Op Radio 1: Duitse coalitie eindigt in vechtscheiding

Het was nooit échte liefde tussen de Duitse regeringspartijen FDP, SDP en de Groenen. Maar nu bondskanselier Olaf Scholz zijn minister Lindner van Financiën de laan heeft uitgestuurd lijkt het einde van het coalitie onvermijdelijk. Lindner is “egoïstisch” en “respectloos” volgens Scholz. Wat zit daar achter? En wat betekent het klappen van de coalitie voor Europa en de Duitse steun aan Oekraïne? Journalist en Duitslandkenner Ulrike Nagel praat erover met Tim de Wit op Radio 1 Bureau Buitenland.

In dit gesprek

Journaliste Ulrike Nagel bespreekt op Radio 1 de politieke chaos in Duitsland na de ontbinding van de coalitie, waarbij bondskanselier Olaf Scholz (SPD) minister van Financiën Christian Lindner (FDP) heeft ontslagen. Nagel schat de chaos op een schaal van 1 tot 10 in als een 11 voor Duitse begrippen, gezien hun gewoonlijke ordelijkheid [00:41].

• De Val van de Coalitie [01:29]: De “verstandshuwelijk” tussen de SPD, Groenen en FDP is definitief gebarsten. Scholz ontsloeg Lindner omdat deze volgens hem “te vaak zijn vertrouwen heeft geschaad” en te veel focuste op zijn eigen partij en achterban [02:10]. Lindner daarentegen verwijt Scholz een saai en niet-ambitieus beleid, zonder oog voor de economische realiteit [03:45].
• Fundamentele Verschillen [04:20]: Het conflict draait om fundamentele meningsverschillen over het economisch beleid. De FDP wil de hand op de knip houden, terwijl de SPD en Groenen meer willen lenen, vooral gezien de “noodsituatie” door de oorlog in Oekraïne, die zij zien als een aanval op heel Europa [05:01]. Deze partijen staan lijnrecht tegenover elkaar, wat Nagel beschrijft als een “vechtscheiding” [05:54].
• Politieke Gevolgen en Nieuwe Verkiezingen [06:12]: De meeste FDP-ministers hebben zich solidair verklaard met Lindner en zijn opgestapt. Scholz wil de rest van het jaar verder als minderheidsregering, maar de oppositie dringt aan op een snelle vertrouwensstemming en nieuwe verkiezingen [06:17]. De regeringspartijen staan er zeer slecht voor in de peilingen, met slechts 14% tevredenheid onder de Duitsers [07:22].
• Rol van de CDU en Extreme Partijen [07:40]: Scholz zoekt samenwerking met de CDU onder leiding van Friedrich Merz. Merz, die al lang aan de macht wil komen, staat er goed voor in de peilingen en moet voorzichtig zijn met zijn toenadering om te voorkomen dat extreme partijen zoals de AfD en BSW (Bündnis Sahra Wagenknecht) verder profiteren van de verdeeldheid in het midden [08:07].
• Impact op Steun aan Oekraïne [09:30]: De steun aan Oekraïne is een belangrijk aandachtspunt. Scholz wil hier meer geld voor vrijmaken, maar heeft de samenwerking van de CDU nodig, aangezien andere partijen twijfels hebben over verdere steun. Het is een “op eieren lopen” hoe dit in de praktijk vorm zal krijgen [10:02].

De komende weken en maanden zullen turbulent zijn in de Duitse politiek, met waarschijnlijk een snelle vertrouwensstemming en nieuwe verkiezingen.

Coalitie ten einde: FDP-bewindslieden trekken zich volledig terug uit de stoplichtregering

De stoplichtcoalitie is voorbij. Minister van Financiën Christian Lindner (FDP) is ‘s avonds ontslagen door bondskanselier Olaf Scholz (SPD). Scholz wil op 15 januari een vertrouwensstemming uitschrijven en mikt op nieuwe verkiezingen eind maart.

• Stoplichtcoalitie van SPD, Groenen en FDP mislukt
• Kanselier Scholz (SPD) ontslaat zijn minister van Financiën Lindner (FDP)
• Scholz wil op 15 januari een vertrouwensstemming in de Bondsdag.
• De kanselier mikt op nieuwe verkiezingen eind maart
• Lindner spreekt van een “berekende breuk” in de coalitie
• De Groenen willen in de regering blijven
• FDP ministers trekken zich volledig terug uit de stoplichtregering

De stoplichtcoalitie is na een kleine drie jaar mislukt. Bondskanselier Olaf Scholz heeft woensdagavond minister van Financiën Christian Lindner ontslagen.

Zoals Scholz op een persconferentie aankondigde, deed hij dit om “schade aan het land af te wenden”. De kanselier wilde ook de schuldenrem opschorten met het oog op de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. De FDP wees dit af. “We hebben een regering nodig die in staat is om actie te ondernemen en de kracht heeft om de noodzakelijke beslissingen voor ons land te nemen,” zei Scholz. Lindner had egoïstisch gehandeld en alleen aan zijn partij gedacht. “Minister Lindner heeft mijn vertrouwen te vaak geschonden. Er is geen basis van vertrouwen,” zei Scholz.

Scholz wil nu op 15 januari een vertrouwensstemming in de Bondsdag tegemoet zien. Volgens de kanselier moeten er uiterlijk eind maart nieuwe verkiezingen worden gehouden.

Lindner geeft Scholz de schuld van het mislukken van het stoplichtsysteem

In een persverklaring na de vergadering en zijn ontslag zei Lindner: “Helaas heeft Olaf Scholz laten zien dat hij niet de kracht heeft om ons land een nieuwe start te geven. In plaats daarvan heeft de bondskanselier sinds vanmiddag geëist dat ik de rem op de schuldenlast in de basiswet opschort. Daar kon ik niet mee instemmen.”

Hij vermoedde dat Scholz zijn persverklaring voor de avond al had voorbereid in de aanloop naar de vergadering, zei de FDP-leider. “We hebben voorstellen gedaan voor een economische ommekeer om ons land weer op de weg naar succes te zetten. Deze voorstellen werden niet eens geaccepteerd door de SPD en de Groenen als basis voor overleg. Sinds de zorgvuldig voorbereide verklaring van de kanselier vanavond weten we waarom.” Linder beschuldigde Scholz ervan de samenwerking met hem en de FDP op te zeggen en zo een “berekende breuk in deze coalitie” te veroorzaken.

FDP ministers trekken zich volledig terug uit de regeringscoalitie

De FDP trekt vanavond al haar ministers terug uit de federale regering. Dat heeft fractievoorzitter Christian Dürr in Berlijn bekendgemaakt. De FDP maakt daarmee een einde aan het driepartijenverbond van de stoplichtcoalitie. De FDP heeft vier ministers in de stoplichtregering:

• Christian Lindner (minister van Financiën)
• Marco Buschmann (minister van Justitie)
• Volker Wissing (minister van Verkeer)
• Bettina Stark-Watzinger (minister van Onderwijs)

Links: NPO Radio 1 ↗ / Youtube: ↗ / Video