In de Duitse deelstaat Brandenburg zijn op 22 september verkiezingen. “Het belooft een nek-aan-nekrace te worden tussen de SPD, die al 30 jaar lang daar een minister-president heeft, en tussen het extreem rechtse AFD.”
Luister naar journalist en Duitsland-kenner Ulrike Nagel in gesprek met Jan van Delm op de Vlaamse radio.
Audio
In de Duitse deelstaat Brandenburg zijn op 22 september verkiezingen. “Het belooft een nek-aan-nekrace te worden tussen de SPD, die al 30 jaar lang daar een minister-president heeft, en tussen het extreem rechtse AFD.”
Luister naar journalist en Duitsland-kenner Ulrike Nagel in gesprek met Jan van Delm op de Vlaamse radio.
Samenvatting van dit gesprek
Inleiding tot de verkiezingen in Brandenburg Vandaag vinden er verkiezingen plaats in de Duitse deelstaat Brandenburg. Dit is de derde deelstaat in Oost-Duitsland die deze maand naar de stembus trekt, na Saksen en Thüringen op 1 september. In Saksen en Thüringen behaalde de extreemrechtse AfD een grote overwinning, waarbij de meeste klassieke partijen werden weggevaagd [00:12]. Journaliste en Duitsland-kenner Ulrike Nagel, geboren en opgegroeid in Oost-Berlijn, bespreekt de situatie in Brandenburg [00:19].
Nek-aan-nekrace in Brandenburg [00:32] Volgens de peilingen wordt het een nek-aan-nekrace tussen de SPD, die al 30 jaar de minister-president levert en de meest stabiele SPD van het land is, en de AfD [00:32]. De peilingen voorspellen een zeer krappe uitslag, wat betekent dat de SPD mogelijk standhoudt [00:47].
Populariteit van de SPD-minister-president [00:52] De standvastigheid van de SPD heeft veel te maken met de minister-president, Dietmar Woidke, die al meer dan 10 jaar aan het roer staat [00:58]. Hij is een rustige, kalme en pragmatische man die echt kijkt naar wat goed is voor zijn deelstaat [01:02]. Hoewel de SPD een midden-linkse partij is, doet hij niet alleen midden-linkse dingen [01:09]. Zo heeft hij bijvoorbeeld Tesla naar Brandenburg gehaald met een grote fabriek [01:20]. Brandenburg is van oudsher een deelstaat met weinig industrie en waar bruinkool wordt verwerkt, een sector die eigenlijk moet stoppen [01:27]. Woidke heeft ervoor gezorgd dat de overgang van bruinkoolwinning gerekt wordt en zoekt actief naar alternatieven voor de toekomst [01:33]. Zijn aanpak maakt hem populair [01:43].
De partij van Sahra Wagenknecht (BSW) [01:47] Een derde partij die in de kijker loopt, is de Partij van Sahra Wagenknecht (BSW) [01:47]. Wagenknecht, geboren in Oost-Duitsland, staat bekend als een “bonte hond” in de Duitse politiek [01:54]. Veel van de partijleiders die in Brandenburg verkiesbaar zijn, komen overigens ook uit Oost-Duitsland, wat bijzonder is [01:59]. Wagenknecht, voortgekomen uit een linkse partij, bevindt zich in de extreem-linkse hoek en richt zich sterk op het idee van vrede in relatie tot de steun voor Oekraïne [02:15]. Dit raakt een snaar bij veel mensen die geen zin hebben in oorlog [02:28].
Verwachtingen voor de BSW in Brandenburg [02:35] Bij andere deelstaten is de BSW van 0 naar 16% gestegen in de peilingen [02:36]. In Brandenburg wordt verwacht dat ze op ongeveer 13% zullen eindigen [02:49]. Dit betekent dat de BSW een belangrijke speler kan worden bij de coalitievorming, aangezien andere partijen, zoals de Groenen en de CDU, verlies lijden [02:55]. Als de SPD groot wordt en gelijk opgaat met de AfD, zal de SPD de BSW nodig hebben om te regeren [03:06]. Dit kan de situatie zeer spannend maken [03:22].
Oost-Duits stemgedrag en ontgoocheling [03:29] Het afwijkende stemgedrag in de Oost-Duitse deelstaten is complex en heeft talloze oorzaken [03:30]. Nagel legt uit dat het niet per se gaat om het gebrek aan Oost-Duitsers binnen de traditionele partijen, want er zijn er juist veel [03:46]. Het is een mix van het gevoel dat “er verandert maar niks” en tegelijkertijd geen zin hebben in nog meer verandering [03:58]. De Oost-Duitsers hebben 35 jaar geleden een gigantische omwenteling meegemaakt, iets waar het Westerse deel van Duitsland zich moeilijk een voorstelling van kan maken [04:04]. De voortdurende roep om open te staan voor nieuwe dingen en vooruit te kijken, gaat velen te snel [04:18]. Helaas kiezen ze dan vaak voor partijen die veel beloven, maar waarvan het de vraag is of ze die beloftes kunnen waarmaken [04:29].
Achtergrond
De sociaaldemocratische partij SPD is volgens de exitpolls de grootste partij geworden tijdens de verkiezingen in de Oost-Duitse deelstaat Brandenburg. De extreemrechtse Alternative für Deutschland (AfD) volgt op de voet.
De SPD staat volgens de exitpolls op 30,7 tot 30,9 procent van de stemmen. De extreemrechtse AfD volgt met 29,4 procent van de stemmen. In de peilingen lag de AfD juist op kop en lag de partij van bondskanselier Olaf Scholz daar kort achter.
De AfD is weliswaar de tweede partij geworden, maar zal in de oppositie belanden. De andere partijen willen niet met haar samenwerken. De AfD in Brandenburg wordt door de binnenlandse veiligheidsdienst Verfassungsschutz als mogelijk extreemrechts gezien, een zogenoemde Verdachtsfall, waarmee de dienst extra bevoegdheden heeft de partij in de gaten te houden. Meerdere AfD-parlementsleden in Brandenburg gelden als extreemrechts, onder wie lijsttrekker Hans-Cristoph Berndt.
Links: VRT Radio 1 ↗ / Youtube ↗ / Video ↗
De Ochtend is een radioprogramma over actualiteit dat loopt op de Vlaamse publieke radiozender Radio 1. De Ochtend wordt uitgezonden op werkdagen van 6 uur tot 9 uur. Het programma bestaat vooral uit reportages, bijdrages van medewerkers in Vlaanderen en correspondenten in het buitenland en live interviews, aangevuld met veel muziek.
